Przycinanie to zabieg, który gwarantuje obfite plony. Warto się za niego zabrać, gdy tylko ruszy wegetacja.
Przycinanie należy zacząć od krzewów agrestu i porzeczek we wszystkich kolorach. Druga połowa marca to także najlepszy czas na prześwietlanie krzewów borówki wysokiej. Drugi dogodny termin to lato, gdy zebrane już będą wszystkie owoce.
Białe i czerwone porzeczki
Najobficiej owocują na 3-letnich tzw. krótkopędach. Zbiory są równie duże z gałęzi 4- i 5-letnich. W pierwszych latach po posadzeniu należy wyciąć z nich pędy słabe, zagęszczające środkową część krzewu. Trzeba również usunąć pędy zasychające i płożące się blisko ziemi. W okresie pełnego owocowania prawidłowo uformowany krzew powinien mieć od 10 do 12 gałęzi szkieletowych, z przewagą pędów maksymalnie 3-letnich. Regularne cięcie prześwietlające i odmładzające należy rozpocząć po 5 latach od posadzenia. Czarną porzeczkę przycina się na przedwiośniu. Krzewy najobficiej kwitną, a co za tym idzie – najintensywniej owocują na pędach rocznych, 2- i 3-letnich. Na starszych grona są krótsze, a jagody drobniejsze. Przez pierwsze 3 lata po posadzeniu powinno się wycinać tylko pędy pokładające się na ziemi oraz krótkie i cienkie, nadmiernie zagęszczające wnętrze krzewu. Regularne cięcie czas zacząć, gdy krzew ma 4 lata. U podstawy należy wyciąć wtedy od 3 do 4 najstarszych gałęzi. Pozostać powinny tylko te jednoroczne. Trzeba usunąć także uszkodzone pędy. Dobrze uformowany krzew ma od 8 do 12 pędów szkieletowych. Najstarsze z nich nie powinny mięc więcej niż 3 lata. Jak poznać ich wiek? Młode pędy mają korę oliwkowozieloną, z małą liczbą rozgałęzień. Pędy 4-letnie są ciemnoszarej barwy, z dużą ilością rozgałęzień. Rosną łukowato, często pokładają się na ziemi.
Maliny
To krzewy wieloletnie, lecz ich pędy mają 2-letni cykl rozwojowy. W jednym roku wyrastają, w następnym owocują. Chcąc uchronić krzewy przed grzybicą, trzeba wyciąć właśnie teraz, wiosną, pierwsze wyrastające odrosty korzeniowe. Jak to zrobić? Usunąć odrosty wyrastające między rzędami i roślinami, a pozostawić tylko te, które wyrastają w pobliżu roślin matecznych. Krzewy malin powtarzających owocowanie w pierwszym roku dają plon na pędach tegorocznych, a w lipcu następnego roku na 2-letniej części pędu. Mimo że mogą owocować dwukrotnie na tym samym pędzie, lepiej nastawić się na owocowanie jesienne. Ogranicza to atak szkodników uszkadzających pąki kwiatowe oraz owoce, dlatego należy je przyciąć po zakończonych zbiorach, czyli po pierwszych przymrozkach lub wczesną wiosną.
Jeżyny bezkolcowe
Owocują tylko na pędach 2-letnich. Dlatego najpóźniej wczesną wiosną należy wyciąć przy samej ziemi wszystkie pędy 2-letnie, a zostawić jedynie od 4 do 6 pędów jednorocznych, które powinno się rozpiąć na wcześniej przygotowanym rusztowaniu. Boczne rozgałęzienia tych pędów trzeba skrócić do 30–40 cm.
Borówka wysoka
Przez 3 lata po posadzeniu krzew borówki wymaga pielęgnacyjnego cięcia. Wówczas należy usuwać jedynie słabe, cienkie i krótkie pędy. Aby zapewnić obfity plon, konieczne jest od 5. roku przeprowadzanie cięcia odmładzającego. Wtedy trzeba wyciąć najstarsze pędy.
dr Zbigniew Gruca Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu