Róża dzika (Rosa canina)
Owoce róży są bardzo cennym źródłem przede wszystkim witaminy C. Róża może być polecana na przeziębienia i w infekcjach układu oddechowego, w przypadkach nadmiernej łamliwości naczyń i skłonności do krwawień, w zaburzeniach trawienia, w chorobach wątroby.
Ma właściwości rozkurczowe. Powoduje ustąpienie bólów brzucha, kolek, bólów dróg moczowych i żółciowych. Po przerwaniu przyjmowania witaminy C zawartej w róży nie występują objawy jej niedoboru ani zwiększenie wydzielania szczawianów, jak to się zdarza przy spożywaniu dużych dawek syntetycznej witaminy. Róża jest cenna dla ludzi po ciężkich chorobach, dla kobiet w ciąży i w czasie karmienia piersią, ludzi w podeszłym wieku, ciężko pracujących, narażonych na stresy, ludzi z chorobą wrzodową i nieżytami żołądka. Przynosi ulgę w przeziębieniu, w chorobach skóry ze skłonnościami do wybroczyn i wylewów krwi.
Odwar z owoców – 1 łyżkę suszonych rozdrobnionych owoców zalać szklanką wody i gotować przez 3–5 min. Po przecedzeniu pić 2–3 razy dziennie po szklance odwaru. Przy przeziębieniach można do odwaru dodać soku malinowego. Z owoców róży można robić konfitury, które poza doskonałym smakiem mają właściwości lecznicze i z dobrym skutkiem mogą być podawane przy przeziębieniach. Z liści można parzyć herbatkę.
Jemioła pospolita (Viscum album)
Jemiołę zrywa się od jesieni do wiosny i wykorzystuje głównie te pędy, których średnica nie przekracza pół centymetra. Przy zrywaniu jemioły trzeba posługiwać się raczej długim kijem z sekatorem, niż wspinać się na drzewa. Suszenie powinno odbywać się powoli, na powietrzu lub w suszarniach w temperaturze nie wyższej niż 25°C. Przechowujemy ją w workach lub w pudełkach. Decyzja o leczeniu tą rośliną powinna być uzgodniona z lekarzem. Jemioła obniża ciśnienie tętnicze, uspokaja serce, pobudza przemianę materii. Jemiołę powinno się przyrządzać na zimno.
Macerata – 2 łyżki suszonego ziela zalać szklanką przegotowanej, zimnej wody i odstawić na kilkanaście godzin. Po przecedzeniu pić w 2–3 porcjach w przypadkach nadciśnienia tętniczego, krwawień z nosa czy narządu rodnego.
Nalewka – 100 g ziela zalać 0,5 l spirytusu 70%. Po tygodniu pić po 20–30 kropli na kieliszek wody, 2–3 razy dziennie. Korzystne w leczeniu nadciśnienia jest łączenie jemioły z owocami głogu, arniką, kozłkiem lekarskim, konwalią i kasztanowcem.
Mniszek pospolity (Taraxacum officinale)
Związki zawarte w korzeniach pobudzają wątrobę do wytwarzania żółci i ułatwiają jej przepływ do dwunastnicy, likwidują skurcze w drogach żółciowych i mięśni gładkich w przewodzie pokarmowym. Działają moczopędnie. Mniszek jest korzystny w leczeniu i zapobieganiu złogom w drogach moczowych. Jest cennym lekiem w przypadku łagodnej cukrzycy. Medycyna ludowa poleca napar z korzeni jako lek uspokajający.
Odwar z korzeni i kwiatów – zmieszać po pół łyżki suszonych korzeni i kwiatów, zalać szklanką wody i gotować przez 5 min. Odstawić na 10–15 min, następnie przecedzić i pić w 2–3 porcjach, ok. 30 min przed jedzeniem dla poprawy łaknienia lub po jedzeniu dla poprawy trawienia i usunięcia wzdęć. Sok z korzenia lub ziela można uzyskać przez rozdrobnienie w sokowirówce ok. 30 dag świeżego ziela lub korzenia. Pić po kieliszku przed jedzeniem. Taki sok można zakonserwować, dodając spirytus w proporcjach 1:1 lub 2:1. Przechowywać go należy w ciemnych pomieszczeniach. Pić, dodając 1 łyżeczkę do 1/4 szklanki wody przed jedzeniem. Mniszka można łączyć z innymi ziołami o podobnym działaniu, np. w mieszankach poprawiających trawienie: z jaskółczym zielem, miętą, piołunem. Dla wzmocnienia działania moczopędnego z liśćmi brzozy, skrzypem polnym, rdestem ptasim. W leczeniu cukrzycy korzystnie jest łączyć korzenie mniszka z liśćmi borówki czernicy, zielem rutwicy, perzem, owocami fasoli.
Zioła poleca Ewa Lubik - zielarka z Puszczy Noteckiej