Bolące stawy czy trzeszczące kolana nie są już objawami wieku dojrzałego, chociaż nadal przyczynami ryzyka pozostają wiek, płeć (częściej dotyka kobiet) i czynniki genetyczne.
Na podobne dolegliwości skarżą się także osoby znacznie młodsze, które chociaż amatorsko, lecz intensywnie uprawiają sport, cierpią na otyłość lub prowadzą siedzący tryb życia. Wszystkie te dolegliwości związane są z upośledzeniem funkcji stawów na skutek zmian destrukcyjnych chrząstki stawowej, której zadanie polega na amortyzowaniu ruchów stawu i umożliwieniu swobodnego przesuwania się powierzchni stawowych. Z czasem uszkodzeniu mogą ulec również inne struktury, tj. kość pod chrząstką stawową, torebkastawowa, więzadła, ścięgna i mięśnie. Skutkiem jest ból i ograniczona ruchomość stawu. Charakterystycznym objawem choroby zwyrodnieniowej są tzw. bóle startowe, czyli największe nasilenie dolegliwości podczas pierwszych ruchów, bezpośrednio po odpoczynku (czyli np. po wstaniu z krzesła, przy rozpoczynaniu chodu).