Systematyczne i prawidłowe cięcie krzewów malin i jeżyn w dużym stopniu wpływa na zwiększenie plonu i poprawę jakości owoców.
Cięcie to zabieg nieskomplikowany, lecz zróżnicowany w zależności od gatunku i odmiany owoców, zwłaszcza u malin i jeżyn. Dlatego przed przystąpieniem do tej czynności warto poznać zasady i techniki cięć tych smacznych i zdrowych owoców lata.
By cieszyć się malinami
Maliny są roślinami wieloletnimi. Dzielą się na dwie grupy. Pierwszą stanowią odmiany owocujące w drugiej połowie czerwca i w lipcu, wyłącznie na pędach dwuletnich (np. canby, malling jewel, beskid, nawojka czy, ze starszych odmian, veten i norna). Po owocowaniu pędy zasychają. Drugą grupę stanowią tzw. maliny powtarzające. Już w pierwszym roku rodzą owoce, które pojawiają się od sierpnia aż do jesiennych przymrozków. Należą do nich m.in. polka, pokusa, polesie czy poranna rosa o żółtych owocach. Jesienią owocująca część pędu zamiera. Pozostawiona, lecz nisko przycięta, zaowocuje w następnym roku. Całkiem prawdopodobne również, że obok, z karpy korzeniowej wyrosną nowe pędy jednoroczne, które będą owocowały jesienią w tym samym roku.
U malin odmian tradycyjnych zasychające dwuletnie pędy należy jak najszybciej wyciąć tuż przy ziemi. Spękana kora staje się bowiem miejscem zimowania szkodników. Z pędów jednorocznych zostawia się pędy silne, zdrowe, gdyż tylko takie zaowocują w następnym roku. Maliny powtarzające owocowanie najlepiej jest prowadzić tylko na zbiór późnoletni i jesienny. Zasadnicze cięcie przeprowadza się wtedy po zakończonym zbiorze owoców. Wycina się wówczas wszystkie pędy tuż nad ziemią. Jeżeli nie wykona się tego zabiegu jesienią, należy przeprowadzić go wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji malin, jednak nie później niż w końcu marca. Na starszych krzewach można pędy przycinać na wysokości około 20 cm nad ziemią.
Prowadzenie jeżyn
Jeżyny należą do tego samego rodzaju co maliny, dlatego ich uprawa w dużej mierze jest podobna. Wszystkie znajdujące się w uprawie odmiany jeżyny bezkolcowej owocują na pędach dwuletnich. Jeżyny tego typu praktycznie nie tworzą odrostów korzeniowych. W pierwszym roku pędy wyrastają z karpy korzeniowej, w drugim wydają z pąków pędy boczne zakończone kwiatostanami, kwitną i owocują, a następnie zamierają.
Krzewy jeżyn najlepiej jest prowadzić w systemie szpalerowym, który umożliwia równomierne rozłożenie owocujących pędów i zapewnienie dobrego dostępu światła dojrzewającym owocom. Jesienią po zakończonym zbiorze należy wyciąć wszystkie pędy dwuletnie oraz słabe i cienkie pędy jednoroczne. Liczba pozostawionych pędów w krzewie zależy od siły wzrostu, odmiany, a także formy prowadzenia. Najczęściej pozostawia się w krzewie 5–8 pędów. Często pędy jeżyn osiągają bardzo długie przyrosty. Jeżeli nie zrobiono tego wcześniej, wiosną wierzchołkowe ich części należy skrócić na taką długość, aby pędy można było swobodnie rozłożyć na wcześniej przygotowanej konstrukcji. Boczne odgałęzienia na pędach głównych skraca się na długość 20–30 cm.
W rejonach o dużych spadkach temperatury podczas zimy pędy jeżyn należy zabezpieczyć przed mrozem, przyginając je do ziemi i okrywając matami, słomą lub folią bąbelkową. Po ustąpieniu zagrożenia okrycie należy usunąć.
Pamiętaj
Zbliża się czas sadzenia jeżyn i malin. Pamiętaj, by sadzonkom skrócić pędy. Ograniczysz w ten sposób rozprzestrzenianie się chorób i ryzyko porażenia nowych pędów, które wiosną będą wyrastały z szyjki korzeniowej.
ZG